حداقل مهریه چقدر است

در قوانین ایران، هیچ حداقل رسمی برای تعیین مهریه وجود ندارد؛ حتی یک شاخه گل نیز می تواند مهریه باشد، اما بحث اصلی به حداقل میزان مهریه برای ضمانت اجرا و امکان مطالبه آن در بستر قضایی برمی گردد.

مهریه، به عنوان یکی از مهم ترین ارکان عقد نکاح در فقه اسلامی و قانون مدنی ایران، همواره کانون توجه و بحث های بسیاری بوده است. ابهامات فراوانی در خصوص این حق مالی وجود دارد که از زمان تعیین آن در ابتدای زندگی مشترک تا فرآیند مطالبه و وصول آن در مراحل بعدی، می تواند چالش های حقوقی و مالی جدی را برای زوجین به همراه داشته باشد. درک صحیح و جامع از ابعاد مختلف مهریه، نه تنها برای زوجین در شرف ازدواج، بلکه برای تمامی افرادی که به نوعی با این موضوع درگیر هستند، حیاتی به نظر می رسد.

مهریه چیست؟ تعریف، جایگاه شرعی و قانونی

مهریه، تعهد مالی است که مرد به هنگام عقد نکاح، پرداخت آن را به زن بر عهده می گیرد. این تعهد، ریشه های عمیقی در شریعت اسلام دارد و در قانون مدنی ایران نیز به طور کامل به رسمیت شناخته شده و حمایت می شود. از منظر شرعی، مهریه به عنوان صداق یا نِحله شناخته می شود؛ به معنای عطیه و بخششی که مرد به همسرش تقدیم می کند و نمادی از صداقت و پشتوانه اقتصادی برای زن است.

در قانون مدنی ایران، مهریه یک حق مالی است که به محض جاری شدن صیغه عقد نکاح، زن مالک آن می شود و می تواند هر نوع تصرفی را در آن داشته باشد. این مالکیت حتی پیش از برقراری رابطه زناشویی نیز پابرجاست. مهریه می تواند شامل هر مال قابل تملکی باشد؛ از طلا و سکه گرفته تا ملک، وجه نقد، و حتی آموزش یک مهارت. آنچه اهمیت دارد، قابلیت مالیت داشتن و مشخص بودن آن است. در فقه اسلامی و به تبع آن در قوانین ایران، هیچ حداقل یا سقفی برای تعیین مهریه در سند ازدواج وجود ندارد؛ حتی یک شاخه گل نیز می تواند مهریه باشد و از نظر قانونی معتبر است.

اما باید توجه داشت که تفاوت فاحشی بین میزان تعیین شده مهریه و ضمانت اجرایی آن در صورت عدم پرداخت وجود دارد. مهرالسنه (حدود 5/212 مثقال نقره) بیشتر جنبه توصیه ای و اخلاقی دارد، در حالی که مهریه توافقی مبلغ یا مالی است که زوجین بر سر آن به توافق می رسند و دارای ضمانت اجرای قانونی است. درک این تفاوت ها، برای شناخت دقیق تر قوانین مهریه بسیار حائز اهمیت است.

مهریه ۱۱۰ سکه: حداقل ضمانت اجرا و شرط امکان جلب

بحث ۱۱۰ سکه مهریه، یکی از پرچالش ترین جنبه های قوانین مهریه در سال های اخیر بوده است. بسیاری تصور می کنند که این رقم، سقف نهایی مهریه قابل مطالبه است، در حالی که این برداشت کاملاً نادرست است. ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی، در واقع، حداقل میزانی از مهریه است که در صورت عدم پرداخت آن توسط زوج، می تواند به اعمال ضمانت های اجرایی سخت گیرانه تری مانند حبس منجر شود. این موضوع، در ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱، به صراحت توضیح داده شده است.

این قانون مقرر می دارد که اگر مهریه تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی (یا معادل آن) باشد، در صورت عدم پرداخت توسط مرد و عدم اثبات اعسار (ناتوانی مالی) از سوی او، زن می تواند درخواست بازداشت و جلب همسرش را تا زمان پرداخت مهریه یا اثبات اعسار، از دادگاه درخواست کند. این بدان معناست که هدف از تعیین این سقف، محدود کردن اصل مهریه نیست، بلکه تحدید ضمانت اجرای حبس آور آن است.

سناریوهای مطالبه مهریه با توجه به قاعده ۱۱۰ سکه

• مهریه کمتر از ۱۱۰ سکه: زن می تواند تمام مهریه خود را مطالبه کند. اگر مرد از پرداخت امتناع ورزد و اعسار خود را ثابت نکند، امکان صدور حکم جلب برای او تا زمان پرداخت کل مهریه وجود دارد.
• مهریه دقیقاً ۱۱۰ سکه: وضعیت مشابه سناریوی قبل است؛ زن حق مطالبه کل ۱۱۰ سکه را دارد و در صورت عدم پرداخت و عدم اثبات اعسار، می تواند درخواست جلب او را مطرح کند.
• مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه: قانون در اینجا تفکیک قائل می شود. برای ۱۱۰ سکه اول، امکان صدور حکم جلب برای زوج (در صورت عدم پرداخت و عدم اثبات اعسار) وجود دارد. اما برای بخش مازاد بر ۱۱۰ سکه، زن همچنان حق مطالبه را دارد و مرد موظف به پرداخت آن است، با این تفاوت که برای این بخش مازاد، دیگر امکان صدور حکم جلب وجود ندارد. مطالبه این بخش از طریق توقیف اموال یا کسر از درآمد قابل وصول است.

رویه های قضایی جدید در مورد ۱۱۰ سکه

در رویه های قضایی اخیر، حتی برای ۱۱۰ سکه نیز صدور حکم جلب فوری نیست. پس از مطالبه مهریه و صدور حکم قطعی پرداخت، اگر زوج توانایی مالی برای پرداخت یکجا را نداشته باشد، باید ظرف مدت مشخصی دادخواست اعسار خود را به دادگاه تقدیم کند. اگر اعسار او پذیرفته شود، مهریه تقسیط می گردد و حکم جلب تنها در صورت عدم پرداخت اقساط صادر خواهد شد. این تغییرات با هدف کاهش آمار زندانیان مهریه و تسهیل فرآیند پرداخت برای زوجین کم بضاعت صورت گرفته است.

قانون جدید مهریه ۱۴ سکه: طرح یا واقعیت؟

در سال های اخیر، طرح ها و پیشنهادات متعددی برای اصلاح قوانین مهریه در مجلس شورای اسلامی مطرح شده است. یکی از پربحث ترین این طرح ها، ایده مهریه ۱۴ سکه است که اخبار و شایعات زیادی را به دنبال داشته است. برای بسیاری این سوال پیش می آید که آیا قانون جدید مهریه ۱۴ سکه به واقعیت پیوسته است یا خیر؟

پاسخ صریح این است که تا این لحظه، قانون جدید مهریه ۱۴ سکه به تصویب نهایی نرسیده و جنبه اجرایی ندارد. این موضوع در حال حاضر تنها در حد یک طرح یا پیشنهاد در کمیسیون های مربوطه مجلس شورای اسلامی مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفته است. هدف اصلی از طرح چنین پیشنهادی، معمولاً تعدیل مهریه های سنگین، کاهش مشکلات اجتماعی ناشی از مطالبه مهریه (مانند حبس مردان)، و تشویق به ازدواج های آسان تر عنوان می شود. حامیان این طرح معتقدند که با محدود کردن سقف مهریه قابل مطالبه به ۱۴ سکه، هم از بار مالی سنگین بر دوش مردان کاسته می شود و هم بنیان خانواده بر اساس محبت و تفاهم استوارتر خواهد شد.

اهداف احتمالی طرح ۱۴ سکه

• کاهش مهریه های نامتعارف و سنگین.
• جلوگیری از حبس مردان به دلیل عدم توانایی پرداخت مهریه.
• تعدیل توقعات در زمان عقد نکاح.
• افزایش آمار ازدواج و کاهش طلاق.

ابهامات و چالش های حقوقی و اجتماعی

این طرح با چالش های حقوقی و اجتماعی زیادی روبرو است. برخی منتقدان معتقدند که محدود کردن مهریه، به تضعیف حقوق زنان منجر شده و پشتوانه مالی آن ها را از بین می برد. همچنین، ابهاماتی درباره نحوه محاسبه مالیات بر مهریه هایی که بیش از ۱۴ سکه تعیین می شوند، مطرح شده است. جامعه شناسان نیز در مورد تأثیر اینگونه قوانین بر الگوهای ازدواج و طلاق و حتی روابط زناشویی، دیدگاه های متفاوتی دارند. مهم است که برای کسب اطلاعات دقیق و به روز در خصوص این طرح و هرگونه تغییرات آتی، به اخبار رسمی مجلس شورای اسلامی و مراجع حقوقی معتبر توجه شود و از شایعات بی اساس دوری کرد.

انواع مهریه و نحوه مطالبه

مهریه، این تعهد مالی که در لحظه عقد نکاح بر ذمه مرد قرار می گیرد، در قانون مدنی ایران اشکال گوناگونی دارد که هر کدام دارای تعریف، شرایط و نحوه مطالبه خاص خود هستند. شناخت این انواع، برای هر دو طرف عقد ضروری است تا با حقوق و تعهدات خود آشنا باشند.

مهریه عندالمطالبه

این رایج ترین نوع مهریه است. عندالمطالبه به معنای به هنگام درخواست است. یعنی به محض جاری شدن صیغه عقد نکاح، زن مالک تمامی مهریه می شود و می تواند در هر زمان که بخواهد، حتی در همان ابتدای زندگی مشترک، آن را از مرد مطالبه کند. در این نوع مهریه، پرداخت آن منوط به هیچ شرطی نیست و مرد موظف است به محض مطالبه، آن را بپردازد.

نحوه مطالبه مهریه عندالمطالبه:

• از طریق اجرای ثبت: زوجه با مراجعه به دفترخانه ازدواج، درخواست صدور اجرائیه می دهد. در صورت عدم پرداخت در مهلت قانونی (معمولاً ده روز)، امکان توقیف اموال زوج از طریق اداره ثبت وجود دارد.
• از طریق دادگاه خانواده: زوجه می تواند با تقدیم دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه خانواده، این حق خود را پیگیری کند. این روش زمانی کاربرد دارد که اموال زوج نامشخص باشد یا زوجه همزمان درخواست های حقوقی دیگری نیز داشته باشد.

مهریه عندالاستطاعه

عندالاستطاعه به معنای به هنگام توانایی مالی است. در این نوع مهریه، پرداخت مهریه منوط به اثبات توانایی مالی زوج است. به عبارت دیگر، زوجه تنها زمانی می تواند مهریه خود را از مرد مطالبه کند که ثابت شود مرد توانایی مالی برای پرداخت آن را دارد. این قید در سند ازدواج درج می شود. تفاوت اصلی با عندالمطالبه در بار اثبات است؛ در اینجا زوجه باید تمکن مالی زوج را اثبات کند.

انواع دیگر مهریه در قانون مدنی

• مهرالمسمی: مهریه ای که مقدار و نوع آن به صراحت در عقد ازدواج، با توافق کامل زوجین، تعیین و نامگذاری شده باشد.
• مهرالمثل: در مواردی که مهریه ای در عقد نکاح تعیین نشده باشد یا مهریه تعیین شده باطل باشد و زوجین پس از نزدیکی بخواهند مهریه ای تعیین شود، دادگاه با در نظر گرفتن عرف، شأن و جایگاه اجتماعی زوجه، مهریه ای را به عنوان مهرالمثل تعیین می کند.
• مهرالمتعه: این نوع مهریه در شرایطی مطرح می شود که در عقد دائم، مهریه ای تعیین نشده باشد و مرد پیش از نزدیکی، زن را طلاق دهد. تعیین این مبلغ با در نظر گرفتن وضعیت مالی مرد و عرف، توسط دادگاه انجام می شود.

فرآیند مطالبه و وصول مهریه (گام به گام)

مطالبه مهریه، حق قانونی زوجه است که به محض عقد نکاح ایجاد می شود. این فرآیند می تواند از دو طریق اصلی، یعنی از طریق اجرای ثبت یا از طریق دادگاه خانواده پیگیری شود. آشنایی با مراحل هر یک از این روش ها، به زوجه کمک می کند تا مسیر مناسب تری را برای وصول حق خود انتخاب کند.

الف) از طریق اجرای ثبت:

این روش معمولاً برای مهریه هایی که به صورت رسمی در دفترخانه ازدواج ثبت شده اند، کاربرد دارد و می تواند سرعت بیشتری در وصول مهریه به همراه داشته باشد.

1. مراجعه به دفترخانه: زوجه به دفترخانه ازدواج مراجعه و درخواست صدور اجرائیه برای مهریه خود را ارائه می دهد.
2. صدور اجرائیه: دفترخانه اجرائیه را صادر و به زوج ابلاغ می کند.
3. معرفی اموال و توقیف: پس از ابلاغ اجرائیه و در صورت عدم پرداخت مهریه در مهلت قانونی (معمولاً ده روز) توسط زوج، زوجه می تواند اموال و دارایی های او را به اداره اجرای ثبت معرفی کند. این اموال می تواند شامل حساب های بانکی، حقوق ثابت، ملک، خودرو یا سایر دارایی های منقول و غیرمنقول باشد که جزء مستثنیات دین نباشد. اداره ثبت دستور توقیف آن ها را صادر می کند تا مهریه از محل فروش یا وصول آن ها پرداخت شود.

مزایا: سرعت بیشتر در رسیدگی و عدم نیاز به اثبات اعسار در ابتدا. معایب: ممکن است هزینه های دادرسی اولیه بیشتر باشد و در صورت عدم وجود اموال قابل توقیف، نیاز به مراجعه به دادگاه خانواده پیدا کند.

ب) از طریق دادگاه خانواده:

این مسیر، در مواردی که سند ازدواج غیررسمی است، یا زوج اموالی برای توقیف از طریق ثبت ندارد، یا زوجه همزمان با مهریه، درخواست های دیگری مانند طلاق، نفقه یا اجرت المثل را نیز مطرح کرده باشد، انتخاب می شود.

1. تقدیم دادخواست: زوجه با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست مطالبه مهریه خود را تنظیم و به دادگاه خانواده تقدیم می کند.
2. تشکیل جلسه و رسیدگی: دادگاه، پس از ثبت دادخواست، جلسه ای برای رسیدگی به پرونده تعیین کرده و طرفین را دعوت می کند.
3. صدور حکم: پس از رسیدگی های لازم و در صورت اثبات حقانیت زوجه، دادگاه حکم به پرداخت مهریه صادر می کند. اگر زوج ادعای اعسار کند و آن را به اثبات برساند، دادگاه حکم به تقسیط مهریه می دهد.

نقش وکیل مهریه: بهره مندی از مشاوره و کمک یک وکیل متخصص مهریه در هر دو روش می تواند بسیار راهگشا باشد. وکیل می تواند زوجه را در تنظیم دادخواست، جمع آوری مدارک، معرفی اموال، و دفاع از حقوقش یاری کند.

دادخواست اعسار و تقسیط مهریه

در مسیر مطالبه مهریه، گاهی زوج با چالشی جدی به نام عدم توانایی پرداخت یکجای مهریه روبرو می شود. در چنین شرایطی، قانون راهکاری را تحت عنوان دادخواست اعسار پیش بینی کرده است تا از حبس بی دلیل مردانی که واقعاً توانایی پرداخت ندارند، جلوگیری شود و در عین حال، حق مهریه زن نیز محفوظ بماند.

دادخواست اعسار چیست؟

دادخواست اعسار، درخواستی است که زوج به دادگاه تقدیم می کند تا اثبات کند که توانایی مالی برای پرداخت یکجای مهریه را ندارد و تقاضای تقسیط آن را مطرح نماید. اعسار به معنای ناتوانی در پرداخت دین است. این دادخواست می تواند همزمان با دادخواست مطالبه مهریه از سوی زوجه، یا پس از صدور حکم قطعی مهریه و در مهلت قانونی (معمولاً یک ماه) از سوی زوج مطرح شود.

چه کسانی می توانند دادخواست اعسار بدهند؟

هر مردی که از سوی دادگاه به پرداخت مهریه محکوم شده باشد و توانایی پرداخت یکجای آن را نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار بدهد. این دادخواست صرفاً یک ادعا نیست و زوج باید مدارک و شواهد کافی برای اثبات عدم توانایی مالی خود را به دادگاه ارائه کند.

شرایط پذیرش دادخواست اعسار و مدارک لازم:

برای اینکه دادخواست اعسار مورد پذیرش دادگاه قرار گیرد، زوج باید شرایط زیر را اثبات کند:

• عدم توانایی پرداخت یکجا: زوج باید ثابت کند که تمامی اموال و دارایی های او (به جز مستثنیات دین) برای پرداخت یکجای مهریه کافی نیست.
• معرفی شهود: معمولاً زوج باید دو نفر شاهد را به دادگاه معرفی کند که از وضعیت مالی او مطلع باشند و شهادت دهند که زوج توانایی مالی برای پرداخت یکجای مهریه را ندارد.
• لیست اموال: زوج باید لیست کاملی از تمامی اموال، دارایی ها، بدهی ها، و درآمدهای خود را به دادگاه ارائه کند تا دادگاه بتواند وضعیت مالی او را به طور دقیق بررسی نماید.

نحوه تعیین اقساط مهریه توسط دادگاه:

در صورتی که دادگاه دادخواست اعسار زوج را بپذیرد، حکم به تقسیط مهریه صادر می کند. تعیین میزان پیش قسط و اقساط ماهانه، بر اساس توانایی مالی زوج و با در نظر گرفتن مستثنیات دین او صورت می گیرد. دادگاه تمامی جوانب از جمله درآمد ثابت زوج، تعداد افراد تحت تکفل، و هزینه های ضروری زندگی را در نظر می گیرد.

عواقب عدم پرداخت اقساط مهریه:

پس از تقسیط مهریه، زوج موظف به پرداخت منظم اقساط در زمان های تعیین شده است. عدم پرداخت حتی یک قسط می تواند عواقب جدی برای زوج به همراه داشته باشد. در صورتی که زوج از پرداخت اقساط خودداری کند، زوجه می تواند مجدداً از دادگاه درخواست صدور حکم جلب او را مطرح کند. این حکم جلب تا زمانی که زوج اقساط معوقه را پرداخت کند یا مجدداً بتواند اعسار خود را ثابت نماید، معتبر خواهد بود.

دادگاه در تعیین اقساط مهریه، وضعیت مالی مرد، تعداد افراد تحت تکفل و هزینه های ضروری زندگی او را در نظر می گیرد تا هم حق زن محفوظ بماند و هم مرد با فشار غیرمنصفانه مواجه نشود.

سؤالات مهم و رایج پیرامون مهریه

مهریه، به دلیل پیچیدگی های حقوقی و تأثیرات اجتماعی و اقتصادی، همواره محل پرسش ها و ابهامات بسیاری بوده است. در این بخش، به برخی از رایج ترین سوالاتی که کاربران و افراد درگیر با پرونده های مهریه مطرح می کنند، با استناد به قوانین جاری و رویه های قضایی پاسخ داده می شود.

مالیات مهریه: آیا به مهریه مالیات تعلق می گیرد؟

خیر، طبق قوانین کنونی ایران، به اصل مبلغ مهریه هیچ گونه مالیاتی تعلق نمی گیرد. مهریه یک بدهی حقوقی است و دریافت آن توسط زن، درآمد محسوب نمی شود تا مشمول مالیات گردد. البته هزینه های اجرایی یا دادرسی (نیم عشر اجرایی) بر عهده زوج خواهد بود که نباید با مالیات بر درآمد اشتباه گرفته شود.

تغییر ارزش سکه: مهریه بر اساس قیمت سکه در زمان عقد محاسبه می شود یا زمان مطالبه؟

طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، چنانچه مهریه وجه رایج ایران (مانند سکه طلا یا وجه نقد) باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تعیین مهریه نسبت به سال اجرای عقد (زمان مطالبه)، توسط بانک مرکزی محاسبه و پرداخت خواهد شد. یعنی مهریه باید به ارزش روز محاسبه و پرداخت شود تا قدرت خرید آن حفظ گردد.

مهریه زن فوت شده: آیا وراث زن می توانند مهریه او را مطالبه کنند؟

بله، مهریه یک حق مالی است و مانند سایر اموال، پس از فوت زن به وراث او تعلق می گیرد. وراث قانونی زن (شامل فرزندان، پدر و مادر، و همسر او) می توانند پس از فوت وی، مهریه او را از مرد مطالبه کنند. سهم الارث هر یک نیز بر اساس قوانین ارث در قانون مدنی تعیین می شود.

توقیف اموال: آیا منزل و خودروی زوج بابت مهریه توقیف می شود؟

امکان توقیف اموال زوج برای وصول مهریه وجود دارد، اما این امر تابع قوانین مستثنیات دین است. مستثنیات دین شامل اموالی است که برای ادامه زندگی ضروری هستند و دادگاه یا اجرای ثبت نمی توانند آن ها را توقیف کنند، مانند مسکن متناسب با شأن، اثاثیه ضروری، ابزار کار و بخشی از حقوق. اگر منزل یا خودرو جزء مستثنیات دین محسوب شود، قابل توقیف نیست، اما سایر اموال مازاد بر مستثنیات دین قابل توقیف هستند.

مهریه در صورت طلاق از طرف زن یا مرد:

حق مهریه، به محض عقد نکاح برای زن ایجاد می شود و طلاق از سوی هر یک از زوجین، اصل این حق را از بین نمی برد. چه مرد متقاضی طلاق باشد و چه زن، مهریه همچنان باید پرداخت شود. در طلاق از طرف مرد، وی موظف است تمام مهریه را بپردازد. اما در طلاق از طرف زن (خلع یا مبارات)، زن برای گرفتن رضایت مرد به طلاق، مقداری از مهریه خود را (یا تمام آن را) به او بذل یا می بخشد.

تأثیر خیانت زوجه/زوج بر مهریه: آیا خیانت زن باعث از بین رفتن مهریه می شود؟

خیر، خیانت یا عدم تمکین زوجه (به جز در موارد خاصی که پیش از نزدیکی صورت گیرد) به طور مستقیم باعث از بین رفتن حق مهریه نمی شود. مهریه، به محض عقد نکاح به مالکیت زن درمی آید و یک حق مستقل است. اثبات خیانت زن در دادگاه نیز، به طور مستقیم، مهریه او را ساقط نمی کند. این قاعده در مورد خیانت مرد نیز صادق است.

نحوه محاسبه مهریه بر اساس مدت زندگی مشترک: آیا چنین قانونی وجود دارد؟

خیر، هیچ قانونی در ایران وجود ندارد که مهریه را بر اساس مدت زندگی مشترک محاسبه کند. مهریه یک حق کامل است که به محض عقد ایجاد می شود و در صورت عدم نزدیکی، نصف آن و در صورت نزدیکی، تمام آن به زن تعلق می گیرد، صرف نظر از اینکه زندگی مشترک چه مدت به طول انجامیده باشد.

نتیجه گیری و توصیه های پایانی

در نهایت، می توان دریافت که موضوع حداقل مهریه چقدر است ابعاد گوناگونی دارد که نیازمند درک دقیق و کامل است. مهمترین نکته این است که در قوانین ایران، هیچ حداقل تعیین شده ای برای میزان مهریه در زمان عقد نکاح وجود ندارد؛ حتی یک شاخه گل نیز می تواند مهریه باشد. با این حال، تفاوت اساسی در ضمانت های اجرایی مهریه نهفته است.

قانون حمایت خانواده، با محوریت ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی، خط مشی واضحی برای اعمال ضمانت حبس آور در نظر گرفته است. این به معنای سقف مهریه نیست، بلکه حداقل میزانی است که در صورت عدم پرداخت و عدم اثبات اعسار زوج، می تواند منجر به بازداشت وی شود. بخش مازاد بر ۱۱۰ سکه نیز همچنان حق زوجه است و زوج موظف به پرداخت آن است، اما ضمانت اجرای حبس برای آن وجود ندارد. همچنین، لازم است بدانیم که طرح مهریه ۱۴ سکه نیز در حال حاضر صرفاً در حد یک پیشنهاد در مجلس شورای اسلامی است و جنبه قانونی و اجرایی ندارد.

فرآیندهای مطالبه مهریه، اعم از طریق اجرای ثبت یا دادگاه خانواده، دارای مراحل و پیچیدگی های خاص خود هستند. دادخواست اعسار، راهکاری قانونی برای مردانی است که توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارند و دادگاه با در نظر گرفتن وضعیت مالی زوج، حکم به تقسیط مهریه صادر می کند. در نهایت، موضوعاتی مانند ارزش روز سکه در زمان مطالبه، عدم تعلق مالیات به اصل مهریه و ارث بردن مهریه پس از فوت زن، از جمله نکات کلیدی هستند که هر فردی باید از آن ها آگاه باشد.

توصیه اکید به زوجین در شرف ازدواج این است که با آگاهی کامل و به دور از هیجانات و چشم و هم چشمی، مهریه ای معقول و متناسب با شرایط خود و عرف جامعه تعیین کنند. تعیین مهریه های سنگین، نه تنها لزوماً ضامن خوشبختی نیست، بلکه می تواند در آینده ای که هیچ کس خواهان آن نیست، به معضلی جدی تبدیل شود و زندگی هر دو طرف را تحت فشار قرار دهد. برای تصمیم گیری آگاهانه در تمامی مراحل مربوط به مهریه، مشاوره با یک وکیل متخصص خانواده بسیار حائز اهمیت است تا با شناخت دقیق از حقوق و تعهدات، از بروز مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری شود. این آگاهی و تعهد متقابل است که می تواند بنیان های یک زندگی مشترک پایدار و آرام را بنا نهد.

قانون مهریه، مهریه را به عنوان یک تعهد قانونی برای زوج مطرح می کند. در این راستا، بررسی مسائل مربوط به مهریه و نقش مشاوره حقوقی در کسب اطلاعات کامل جهت شناخت بهتر از حقوق و اقدامات، اهمیت زیادی دارد.

درک این ظرایف قانونی، می تواند به افراد کمک کند تا با نگاهی بازتر و مسئولانه تر به مقوله مهریه نگریسته و تصمیماتی بگیرند که نه تنها حافظ حقوق خودشان باشد، بلکه به تحکیم بنیان خانواده نیز کمک کند. مهریه، فارغ از ارزش مادی اش، نمادی از احترام و مسئولیت پذیری در قبال زندگی مشترک است که با آگاهی می توان آن را به درستی به کار گرفت.