ادتا چهار سدیم در صنایع شیمیایی و غذایی؛ خواص و کاربردهای کلیدی

ادتا چهار سدیم (Ethylenediaminetetraacetic acid tetrasodium salt) یک عامل کلاته کننده قوی و چندمنظوره است که به دلیل توانایی منحصر به فردش در ایجاد کمپلکس های پایدار با یون های فلزی مختلف نقش حیاتی در صنایع شیمیایی و غذایی ایفا می کند.

این ترکیب مشتق سدیمی اسید اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) بوده و به دلیل حلالیت بالای آن در آب کاربرد گسترده ای در محیط های آبی و فرآیندهای صنعتی پیدا کرده است. ادتا 4 سدیم نه تنها به عنوان یک افزودنی کلیدی در محصولات شوینده و پاک کننده شناخته می شود بلکه در صنایع غذایی نیز به منظور حفظ کیفیت رنگ و طعم محصولات جلوگیری از فساد و بهبود پایداری آن ها به کار می رود.

تعریف و عملکرد فنی ادتا تترا سدیم

ادتا تترا سدیم یک نمک سدیم از اسید اتیلن دی آمین تترا استیک اسید است. این ترکیب به صورت پودر سفید رنگ و بی بو بوده و به خوبی در آب حل می شود. عملکرد اصلی ادتا تترا سدیم بر پایه مکانیسم کلاته سازی استوار است. کلاته سازی فرآیندی شیمیایی است که در آن یک مولکول (عامل کلاته کننده) با یون های فلزی وارد واکنش شده و یک کمپلکس حلقوی پایدار تشکیل می دهد. در مورد ادتا تترا سدیم این مولکول دارای شش محل اتصال (چهار گروه کربوکسیل و دو اتم نیتروژن) است که به آن اجازه می دهد تا با یون های فلزی چند ظرفیتی مانند کلسیم (Ca^۲+) منیزیم (Mg^۲+) آهن (Fe^۳+) مس (Cu^۲+) و روی (Zn^۲+) پیوند برقرار کند.

اصول کارکرد کلاته سازی ادتا تترا سدیم :

1. تشکیل پیوند کوئوردیناسی : ادتا تترا سدیم از طریق اتم های اکسیژن گروه های کربوکسیل و اتم های نیتروژن گروه های آمین پیوندهای کوئوردیناسی با یون های فلزی تشکیل می دهد. این پیوندها به دلیل ماهیت الکترون دهندگی گروه های عاملی ادتا و الکترون پذیری یون های فلزی ایجاد می شوند.
2. تشکیل کمپلکس حلقوی (Chelate) : با اتصال ادتا به یون فلزی از طریق چندین پیوند یک ساختار حلقوی پایدار به وجود می آید. این ساختار حلقوی پایداری ترمودینامیکی و سینتیکی بالایی دارد و باعث می شود یون فلزی به صورت مؤثر از محلول جدا شده یا غیرفعال گردد.
3. افزایش حلالیت یون های فلزی : در برخی موارد کلاته سازی با ادتا می تواند حلالیت یون های فلزی را در آب افزایش دهد. این امر به دلیل تشکیل کمپلکس های محلول در آب بین ادتا و یون های فلزی نامحلول است. با این حال در بسیاری از کاربردها هدف اصلی کلاته سازی غیرفعال کردن یون های فلزی است نه افزایش حلالیت آن ها.
4. کنترل واکنش های اکسیداسیون و کاهش : یون های فلزی به ویژه فلزات واسطه مانند آهن و مس می توانند به عنوان کاتالیزور در واکنش های اکسیداسیون و کاهش عمل کنند و باعث تسریع فرآیندهای تخریبی در صنایع غذایی و شیمیایی شوند. ادتا تترا سدیم با کلاته سازی این یون ها فعالیت کاتالیزوری آن ها را مهار کرده و از وقوع واکنش های ناخواسته جلوگیری می کند.
5. تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی یون های فلزی : کلاته سازی با ادتا تترا سدیم می تواند خواص فیزیکی و شیمیایی یون های فلزی را تغییر دهد. به عنوان مثال یون های فلزی کلاته شده با ادتا ممکن است از نظر شیمیایی بی اثرتر شوند و در واکنش های رسوبی یا تشکیل ترکیبات نامحلول شرکت نکنند.

اجزای اصلی و اصول کارکرد ادتا تترا سدیم

ادتا تترا سدیم به عنوان یک ترکیب شیمیایی خالص اجزای اصلی پیچیده ای ندارد. با این حال درک ساختار مولکولی و گروه های عاملی آن برای فهم عملکردش ضروری است.

اجزای اصلی مولکول ادتا تترا سدیم :

1. هسته اتیلن دی آمین : این بخش مرکزی مولکول از دو اتم کربن و دو اتم نیتروژن تشکیل شده است. اتم های نیتروژن مراکز مهمی برای تشکیل پیوند کوئوردیناسی با یون های فلزی هستند.
2. گروه های استیک اسید : چهار گروه استیک اسید (-CH_۲COOH) به اتم های نیتروژن هسته اتیلن دی آمین متصل شده اند. این گروه ها حاوی گروه های کربوکسیل (-COOH) هستند که نقش اصلی را در کلاته سازی ایفا می کنند.
3. یون های سدیم : چهار یون سدیم (Na⁺) به گروه های کربوکسیل متصل شده اند و نمک تترا سدیم ادتا را تشکیل می دهند. حضور یون های سدیم باعث افزایش حلالیت ادتا در آب می شود.

اصول کارکرد در سطح مولکولی :

• تعامل الکترواستاتیکی و کووالانسی : کلاته سازی ادتا تترا سدیم با یون های فلزی ترکیبی از تعاملات الکترواستاتیکی و کووالانسی است. یون های فلزی دارای بار مثبت توسط بارهای منفی جزئی روی اتم های اکسیژن گروه های کربوکسیل جذب می شوند (تعامل الکترواستاتیکی). سپس پیوندهای کوئوردیناسی بین اتم های اکسیژن و نیتروژن ادتا و یون فلزی شکل می گیرند (تعامل کووالانسی).
• اثر آنتروپی و آنتالپی : تشکیل کمپلکس های کلاته با ادتا تترا سدیم از نظر ترمودینامیکی مطلوب است. این پایداری ناشی از اثرات آنتروپی و آنتالپی است. از نظر آنتالپی تشکیل پیوندهای کوئوردیناسی جدید انرژی آزاد می کند و سیستم را پایدارتر می کند. از نظر آنتروپی تشکیل کمپلکس کلاته می تواند باعث افزایش آنتروپی سیستم شود به ویژه زمانی که یون های فلزی آزاد در محلول نظم بیشتری نسبت به کمپلکس کلاته داشته باشند.
• استریوشیمی و هندسه کمپلکس : هندسه مولکولی ادتا تترا سدیم و یون فلزی تعیین کننده نوع و پایداری کمپلکس تشکیل شده است. ادتا تترا سدیم قادر است کمپلکس هایی با هندسه های مختلف از جمله هشت وجهی و چهاروجهی تشکیل دهد. پایداری کمپلکس به اندازه یون فلزی بار یون فلزی و هندسه فضایی مولکول ادتا بستگی دارد.

کاربردهای صنعتی و مثال هایی از صنایع مختلف

ادتا تترا سدیم به دلیل خواص کلاته کنندگی حلالیت بالا و پایداری شیمیایی کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارد.

۱. صنایع شوینده و پاک کننده :

• نرم کننده آب : یون های کلسیم و منیزیم موجود در آب سخت می توانند با مواد شوینده واکنش داده و رسوب های نامحلول ایجاد کنند که باعث کاهش کارایی شوینده ها و ایجاد لکه های سفید روی سطوح می شوند. ادتا تترا سدیم با کلاته سازی این یون ها سختی آب را کاهش داده و عملکرد شوینده ها را بهبود می بخشد.
• افزایش پایداری و کارایی فرمولاسیون : ادتا تترا سدیم با کلاته سازی یون های فلزی سنگین مانند آهن و مس که می توانند باعث تخریب رنگ و بوی مواد شوینده شوند پایداری فرمولاسیون را افزایش می دهد. همچنین با مهار واکنش های اکسیداسیون کاتالیز شده توسط فلزات از کاهش کیفیت مواد شوینده در طول زمان جلوگیری می کند.
• مثال های صنعتی :
• مایع ظرفشویی : ادتا تترا سدیم به عنوان یک عامل نرم کننده آب و افزایش دهنده پایداری در فرمولاسیون مایع های ظرفشویی به کار می رود.
• پودر لباسشویی : در پودرهای لباسشویی ادتا تترا سدیم به منظور جلوگیری از رسوب مواد معدنی روی الیاف لباس و افزایش کارایی مواد سفیدکننده استفاده می شود.
• پاک کننده های سطوح سخت : در پاک کننده های سطوح سخت مانند کاشی و سرامیک ادتا تترا سدیم به منظور حذف لکه های ناشی از رسوبات معدنی و بهبود عملکرد پاک کنندگی به کار می رود.

۲. صنایع غذایی :

• نگهدارنده : ادتا تترا سدیم به عنوان یک نگهدارنده در برخی از محصولات غذایی به کار می رود. این ترکیب با کلاته سازی یون های فلزی ضروری برای رشد میکروارگانیسم ها از فساد میکروبی مواد غذایی جلوگیری می کند.
• آنتی اکسیدان : یون های فلزی مانند آهن و مس می توانند به عنوان کاتالیزور در واکنش های اکسیداسیون چربی ها و روغن ها عمل کنند و باعث تند شدن و کاهش کیفیت مواد غذایی شوند. ادتا تترا سدیم با کلاته سازی این یون ها فعالیت آنتی اکسیدانی از خود نشان داده و از اکسیداسیون چربی ها جلوگیری می کند.
• حفظ رنگ و طعم : ادتا تترا سدیم در برخی از محصولات غذایی فرآوری شده مانند کنسروها و مرباها به منظور حفظ رنگ طبیعی و جلوگیری از تغییر طعم ناشی از واکنش های اکسیداسیون و فلزات سنگین به کار می رود.
• مثال های صنعتی :
• کنسرو سبزیجات و میوه ها : ادتا تترا سدیم برای حفظ رنگ و جلوگیری از سیاه شدن سبزیجات و میوه های کنسرو شده به کار می رود.
• سس مایونز و سس سالاد : در این محصولات ادتا تترا سدیم به عنوان یک آنتی اکسیدان و نگهدارنده برای جلوگیری از تند شدن روغن و فساد میکروبی استفاده می شود.
• نوشیدنی های غیرالکلی : ادتا تترا سدیم در برخی از نوشیدنی های غیرالکلی به منظور جلوگیری از رسوب و تغییر رنگ ناشی از یون های فلزی موجود در آب به کار می رود.

۳. صنایع دارویی و آرایشی و بهداشتی :

• عامل کلاته کننده در داروها : ادتا تترا سدیم در برخی از داروها به عنوان یک عامل کلاته کننده به منظور درمان مسمومیت با فلزات سنگین مانند سرب و جیوه استفاده می شود. این ترکیب با تشکیل کمپلکس پایدار با فلزات سنگین آن ها را از بدن دفع می کند.
• افزایش پایداری و اثربخشی محصولات آرایشی و بهداشتی : در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند کرم ها لوسیون ها و شامپوها ادتا تترا سدیم به منظور افزایش پایداری فرمولاسیون جلوگیری از تغییر رنگ و بو و بهبود اثربخشی مواد فعال به کار می رود. این ترکیب با کلاته سازی یون های فلزی که می توانند باعث تخریب مواد فعال و کاهش کیفیت محصول شوند پایداری و اثربخشی محصولات را افزایش می دهد.
• مثال های صنعتی :
• قطره های چشمی : ادتا تترا سدیم در برخی از قطره های چشمی به عنوان یک عامل نگهدارنده و افزایش دهنده پایداری به کار می رود.
• کرم های ضدپیری : در کرم های ضدپیری ادتا تترا سدیم به منظور افزایش پایداری مواد آنتی اکسیدان و جلوگیری از تخریب آن ها توسط یون های فلزی به کار می رود.
• شامپوها و نرم کننده های مو : ادتا تترا سدیم در شامپوها و نرم کننده های مو به منظور افزایش پایداری فرمولاسیون و بهبود عملکرد مواد نرم کننده و پاک کننده استفاده می شود.

۴. صنایع کشاورزی :

• کودهای ریزمغذی : یون های فلزی مانند آهن روی منگنز و مس از جمله ریز مغذی های ضروری برای رشد گیاهان هستند. با این حال در بسیاری از خاک ها این ریزمغذی ها به صورت نامحلول و غیرقابل جذب برای گیاهان وجود دارند. ادتا تترا سدیم به عنوان یک عامل کلاته کننده در کودهای ریزمغذی به کار می رود. این ترکیب با کلاته سازی ریزمغذی ها آن ها را به فرم محلول و قابل جذب برای گیاهان تبدیل می کند و از کمبود ریزمغذی ها در گیاهان جلوگیری می کند.
• مثال های صنعتی :
• کودهای کلاته آهن : ادتا تترا سدیم به طور گسترده ای برای تولید کودهای کلاته آهن به منظور رفع کمبود آهن در گیاهان به ویژه در خاک های قلیایی استفاده می شود.
• کودهای ترکیبی ریزمغذی : ادتا تترا سدیم در کودهای ترکیبی که حاوی مخلوطی از ریزمغذی ها هستند به منظور افزایش حلالیت و جذب ریزمغذی ها توسط گیاهان به کار می رود.

۵. صنایع نساجی و کاغذسازی :

• عامل کمپلکس ساز در فرآیندهای رنگرزی : در صنایع نساجی ادتا تترا سدیم به عنوان یک عامل کمپلکس ساز در فرآیندهای رنگرزی به کار می رود. این ترکیب با کلاته سازی یون های فلزی موجود در آب و الیاف از تداخل آن ها با رنگدانه ها جلوگیری کرده و باعث یکنواختی رنگ و افزایش ثبات رنگ می شود.
• عامل سفیدکننده در صنایع کاغذسازی : در صنایع کاغذسازی ادتا تترا سدیم به عنوان یک عامل سفیدکننده به منظور بهبود کیفیت و سفیدی کاغذ به کار می رود. این ترکیب با کلاته سازی یون های فلزی رنگی موجود در خمیر کاغذ از زرد شدن کاغذ جلوگیری کرده و باعث افزایش سفیدی آن می شود.

۶. صنایع تصفیه آب و فاضلاب :

• حذف فلزات سنگین : ادتا تترا سدیم به عنوان یک عامل کلاته کننده در فرآیندهای تصفیه آب و فاضلاب به منظور حذف فلزات سنگین سمی مانند سرب جیوه کادمیوم و مس به کار می رود. این ترکیب با تشکیل کمپلکس های پایدار با فلزات سنگین آن ها را از آب جدا کرده و از ورود آن ها به محیط زیست جلوگیری می کند.
• مثال های صنعتی :
• تصفیه آب آشامیدنی : ادتا تترا سدیم در برخی از فرآیندهای تصفیه آب آشامیدنی به منظور حذف فلزات سنگین و بهبود کیفیت آب به کار می رود.
• تصفیه فاضلاب صنعتی : در صنایع مختلف ادتا تترا سدیم به منظور تصفیه فاضلاب های صنعتی حاوی فلزات سنگین و کاهش آلودگی محیط زیست استفاده می شود.

بررسی استانداردهای بین المللی و فناوری های پیشرفته مرتبط

استانداردهای بین المللی :

• سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) : FDA ادتا تترا سدیم را به عنوان یک افزودنی غذایی ایمن (GRAS) برای استفاده در برخی از محصولات غذایی در غلظت های مشخص شده تأیید کرده است.
• سازمان ایمنی غذای اروپا (EFSA) : EFSA نیز ایمنی ادتا تترا سدیم را برای استفاده در مواد غذایی ارزیابی کرده و محدودیت های مصرف آن را تعیین کرده است.
• کمیته مشترک متخصصان افزودنی های غذایی سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) (JECFA) : JECFA نیز ادتا تترا سدیم را به عنوان یک افزودنی غذایی ایمن ارزیابی کرده و مقدار مصرف مجاز روزانه (ADI) برای آن تعیین کرده است.
• Codex Alimentarius : این کمیسیون بین المللی که توسط FAO و WHO اداره می شود استانداردهای بین المللی برای مواد غذایی از جمله افزودنی های غذایی را تدوین می کند. استانداردهای Codex Alimentarius نیز به استفاده از ادتا تترا سدیم در برخی از محصولات غذایی اشاره دارند.

فناوری های پیشرفته مرتبط :

• ادتا تترا سدیم کپسوله شده : برای کاربردهای خاص ادتا تترا سدیم می تواند به صورت کپسوله شده تولید شود. این فناوری به منظور کنترل رهش ادتا و بهبود کارایی آن در کاربردهای خاص مانند کودهای کشاورزی و داروها به کار می رود.
• ادتا تترا سدیم با نانوذرات : تحقیقاتی در زمینه استفاده از نانوذرات ادتا تترا سدیم برای کاربردهای نوین مانند حسگرهای فلزی و سیستم های دارورسانی هدفمند در حال انجام است. نانوذرات ادتا تترا سدیم می توانند خواص منحصر به فردی از جمله سطح ویژه بالا و فعالیت کلاته کنندگی بهبودیافته ارائه دهند.
• ادتا تترا سدیم زیست تجزیه پذیر : با توجه به نگرانی های زیست محیطی در مورد پایداری ادتا در محیط زیست تحقیقاتی در زمینه توسعه مشتقات زیست تجزیه پذیر ادتا تترا سدیم در حال انجام است. این مشتقات می توانند جایگزین های مناسبی برای ادتا تترا سدیم در برخی از کاربردها باشند و اثرات زیست محیطی کمتری داشته باشند.

چالش ها و محدودیت های فنی

• زیست تجزیه پذیری پایین : یکی از چالش های اصلی ادتا تترا سدیم زیست تجزیه پذیری پایین آن در محیط زیست است. ادتا تترا سدیم در محیط زیست به کندی تجزیه می شود و می تواند در آب های سطحی و زیرزمینی تجمع یابد. این امر می تواند منجر به انتقال فلزات سنگین کلاته شده با ادتا به زنجیره غذایی و آلودگی محیط زیست شود.
• سمیت بالقوه در غلظت های بالا : اگرچه ادتا تترا سدیم در غلظت های مجاز برای استفاده در مواد غذایی و سایر محصولات ایمن در نظر گرفته می شود اما مصرف بیش از حد آن می تواند منجر به اثرات سمی شود. سمیت ادتا تترا سدیم عمدتاً مربوط به توانایی آن در کلاته سازی فلزات ضروری بدن مانند کلسیم و روی است.
• محدودیت های کاربرد در pHهای خاص : کارایی کلاته کنندگی ادتا تترا سدیم به pH محیط بستگی دارد. در pHهای بسیار پایین گروه های کربوکسیل ادتا پروتونه می شوند و توانایی کلاته کنندگی آن کاهش می یابد. در pHهای بسیار بالا ممکن است کمپلکس های کلاته تشکیل شده ناپایدار شوند. بنابراین استفاده از ادتا تترا سدیم در کاربردهای خاص ممکن است نیاز به کنترل دقیق pH داشته باشد.
• تداخل با سایر مواد : ادتا تترا سدیم می تواند با سایر مواد موجود در فرمولاسیون ها یا محیط های کاربردی واکنش نشان دهد و باعث کاهش کارایی یا ایجاد مشکلات دیگر شود. به عنوان مثال ادتا تترا سدیم می تواند با برخی از یون های فلزی دیگر کمپلکس های نامطلوب تشکیل دهد یا با برخی از مواد آلی واکنش دهد.

نکات کلیدی برای بهینه سازی و بهبود عملکرد

• انتخاب غلظت مناسب : استفاده از غلظت مناسب ادتا تترا سدیم برای دستیابی به عملکرد مطلوب و جلوگیری از اثرات جانبی احتمالی ضروری است. غلظت بهینه باید بر اساس نوع کاربرد غلظت یون های فلزی مزاحم و سایر عوامل محیطی تعیین شود.
• کنترل pH محیط : تنظیم pH محیط به محدوده مناسب برای کاربرد مورد نظر می تواند کارایی کلاته کنندگی ادتا تترا سدیم را به حداکثر برساند. pH بهینه باید بر اساس نوع یون های فلزی هدف و پایداری کمپلکس های کلاته در pHهای مختلف تعیین شود.
• استفاده از فرمولاسیون های سینرژیک : ترکیب ادتا تترا سدیم با سایر مواد افزودنی مانند آنتی اکسیدان ها نگهدارنده ها و مواد نرم کننده آب می تواند عملکرد کلی فرمولاسیون را بهبود بخشد و اثرات سینرژیک ایجاد کند.
• استفاده از فناوری های کپسوله سازی و رهش کنترل شده : در کاربردهای خاص استفاده از فناوری های کپسوله سازی و رهش کنترل شده ادتا تترا سدیم می تواند کارایی و ماندگاری آن را افزایش دهد و اثرات زیست محیطی آن را کاهش دهد.
• جستجوی جایگزین های زیست تجزیه پذیر : در بلندمدت تحقیق و توسعه جایگزین های زیست تجزیه پذیر برای ادتا تترا سدیم می تواند به کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از استفاده گسترده از این ترکیب کمک کند.

نتیجه گیری علمی و تخصصی

ادتا تترا سدیم به عنوان یک عامل کلاته کننده قوی و چندمنظوره نقش بسیار مهمی در صنایع شیمیایی و غذایی ایفا می کند. خواص منحصر به فرد آن در کلاته سازی یون های فلزی افزایش پایداری و کارایی محصولات و بهبود کیفیت و ایمنی مواد غذایی آن را به یک افزودنی کلیدی در بسیاری از فرمولاسیون ها و فرآیندهای صنعتی تبدیل کرده است. با این حال چالش ها و محدودیت های فنی مرتبط با زیست تجزیه پذیری پایین و سمیت بالقوه ادتا تترا سدیم ضرورت بهینه سازی کاربرد جستجوی جایگزین های زیست تجزیه پذیر و توسعه فناوری های پیشرفته برای کاهش اثرات زیست محیطی و بهبود عملکرد آن را برجسته می سازد. در آینده تحقیقات بیشتر بر روی توسعه مشتقات زیست تجزیه پذیر ادتا فناوری های نوین کپسوله سازی و کاربردهای نوظهور نانوذرات ادتا تترا سدیم می تواند به گسترش دامنه کاربردهای این ترکیب ارزشمند و کاهش اثرات منفی آن بر محیط زیست کمک کند.

پرسش و پاسخ

۱. آیا ادتا تترا سدیم برای سلامتی انسان مضر است؟

ادتا تترا سدیم در غلظت های مجاز برای استفاده در مواد غذایی و محصولات آرایشی و بهداشتی به طور کلی ایمن در نظر گرفته می شود. سازمان های بین المللی مانند FDA EFSA و JECFA ایمنی آن را ارزیابی کرده و محدودیت های مصرف آن را تعیین کرده اند. با این حال مصرف بیش از حد ادتا تترا سدیم می تواند منجر به اثرات جانبی مانند اختلال در جذب مواد معدنی ضروری بدن شود. بنابراین توصیه می شود از مصرف بی رویه محصولات حاوی ادتا تترا سدیم خودداری شود و همواره به دستورالعمل های مصرف توجه گردد.

۲. آیا ادتا تترا سدیم برای محیط زیست مضر است؟

ادتا تترا سدیم زیست تجزیه پذیری پایینی دارد و می تواند در محیط زیست تجمع یابد. حضور ادتا تترا سدیم در محیط زیست می تواند منجر به انتقال فلزات سنگین به زنجیره غذایی و آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی شود. برای کاهش اثرات زیست محیطی ادتا تترا سدیم تلاش هایی برای توسعه مشتقات زیست تجزیه پذیر و بهینه سازی فرآیندهای تصفیه فاضلاب حاوی ادتا در حال انجام است.

۳. آیا جایگزینی برای ادتا تترا سدیم وجود دارد؟

بله جایگزین های مختلفی برای ادتا تترا سدیم وجود دارد که می توانند در برخی از کاربردها مورد استفاده قرار گیرند. این جایگزین ها شامل عوامل کلاته کننده زیست تجزیه پذیر مانند اسید گلوتامیک دی استیک اسید (GLDA) متیل گلیسین دی استیک اسید (MGDA) و اسید آسپارتیک دی استیک اسید (ASDA) هستند. این ترکیبات زیست تجزیه پذیری بالاتری نسبت به ادتا تترا سدیم دارند و اثرات زیست محیطی کمتری ایجاد می کنند. انتخاب جایگزین مناسب به نوع کاربرد شرایط محیطی و هزینه های اقتصادی بستگی دارد.