خلاصه کتاب چیزی عمیقا پنهان: جهان های کوانتومی و پیدایش فضا – زمان ( نویسنده شان کارول )

کتاب «چیزی عمیقاً پنهان: جهان های کوانتومی و پیدایش فضا – زمان» اثر شان کارول، فیزیکدان نظری و کیهان شناس برجسته، به کاوش در عمیق ترین پرسش های فیزیک کوانتوم می پردازد و تفسیری جسورانه از واقعیت ارائه می دهد. کارول در این اثر خوانندگان را با مبانی مکانیک کوانتومی، معمای اندازه گیری و نظریه بحث برانگیز جهان های چندگانه (MWI) آشنا می کند و نشان می دهد که چگونه این نظریه می تواند دیدگاه ما را نسبت به فضا، زمان و جایگاهمان در کیهان متحول سازد. این کتاب دعوتی است به سفری فکری برای بازاندیشی در ماهیت بنیادین واقعیت.

فیزیک کوانتوم، با قوانین عجیب و غریب خود، همواره ذهن دانشمندان و علاقه مندان به علم را به چالش کشیده است. این شاخه از فیزیک که به مطالعه رفتار ماده و انرژی در مقیاس های بسیار کوچک می پردازد، پدیده هایی را توصیف می کند که به نظر می رسد با درک شهودی ما از جهان در تضاد هستند. شان کارول، با کتاب «چیزی عمیقاً پنهان»، گام جسورانه ای برمی دارد تا این مفاهیم پیچیده را برای عموم قابل فهم کند و نشان دهد که چگونه یک تفسیر خاص از مکانیک کوانتومی می تواند به بحران های دیرینه ی این حوزه پاسخ دهد.

هدف اصلی این کتاب، فراتر از ارائه ی یک چکیده صرف است. در این مقاله تلاش می شود تا یک تحلیل جامع و عمیق از دیدگاه های کارول ارائه شود، به گونه ای که خواننده بدون نیاز به مطالعه کامل کتاب، به درکی قوی از استدلال های او دست یابد. این تحلیل همچنین به بررسی نقدهای وارد بر نظریه جهان های چندگانه و تأثیر این اثر بر مباحث معاصر فیزیک و فلسفه می پردازد.

بحران مکانیک کوانتومی از نگاه شان کارول

سال هاست که فیزیکدانان با یکی از عجیب ترین و در عین حال قدرتمندترین نظریه های علمی، یعنی مکانیک کوانتومی، دست و پنجه نرم می کنند. ریچارد فاینمن، فیزیکدان برجسته، جمله مشهوری دارد که می گوید: «فکر می کنم می توانم با اطمینان بگویم که کسی مکانیک کوانتومی را نمی فهمد.» این جمله شاید اغراق آمیز به نظر برسد، اما دربرگیرنده ی واقعیت تلخی است که شان کارول نیز در کتاب «چیزی عمیقاً پنهان» به آن اشاره می کند: با وجود کاربردهای بی شمار مکانیک کوانتومی در فناوری های مدرن، درک بنیادین آن هنوز مبهم است.

مشکل اصلی در اینجاست که مکانیک کوانتومی، برخلاف فیزیک کلاسیک، واقعیت را با قطعیت کامل توصیف نمی کند. به جای آن، از مفهومی به نام «تابع موج» استفاده می کند که حاوی تمام اطلاعات ممکن درباره یک ذره یا سیستم کوانتومی است. این تابع موج تا زمانی که اندازه گیری انجام نشود، در حالتی از «برهم نهی» قرار دارد؛ به این معنا که ذره می تواند به طور همزمان در چندین حالت یا مکان وجود داشته باشد. اما به محض اینکه اندازه گیری صورت می گیرد، تابع موج «فرو می پاشد» و ذره به یک حالت مشخص و قطعی درمی آید. این فروپاشی، که اغلب به عنوان «مسئله اندازه گیری» شناخته می شود، نقطه مبهم و بحث برانگیزی در مکانیک کوانتومی است.

تفسیر کپنهاگ، که توسط نیلز بور و ورنر هایزنبرگ در دهه های ۱۹۲۰ میلادی ارائه شد، رایج ترین رویکرد برای توضیح این پدیده است. این تفسیر بیان می کند که فروپاشی تابع موج، نتیجه عمل اندازه گیری توسط یک ناظر است. با این حال، کارول به شدت از این رویکرد انتقاد می کند. او معتقد است که تفسیر کپنهاگ، ابهامات زیادی را حل نشده باقی می گذارد، مانند اینکه دقیقاً چه چیزی یک «اندازه گیری» محسوب می شود یا ناظر چگونه بر واقعیت تأثیر می گذارد. او این تفسیر را ذهنی گرا و نیازمند افزودن فرضیات اضافی به نظریه می داند که واقعیت را به شکلی مبهم توصیف می کنند. در نگاه کارول، این تفسیر به جای حل بحران، آن را نادیده می گیرد.

از دیدگاه شان کارول، برای رهایی از این بحران، نیاز به یافتن یک تفسیر «واقع گرا» و «ساده» از مکانیک کوانتومی داریم که نیازی به موجودیت های اضافی یا قوانین جداگانه برای «اندازه گیری» نداشته باشد. او در پی نظریه ای است که نه تنها پدیده های کوانتومی را به درستی پیش بینی کند، بلکه تصویری منسجم و قابل فهم از ماهیت بنیادین واقعیت ارائه دهد. این جستجو، او را به سمت نظریه ای سوق می دهد که در دهه های اخیر، بحث های فراوانی را در محافل علمی و فلسفی برانگیخته است: نظریه جهان های چندگانه.

نظریه جهان های چندگانه (تفسیر اورت): راه حل شجاعانه

در اواسط دهه ۱۹۵۰، فیزیکدان جوانی به نام هیو اورت، ایده ای را مطرح کرد که اگرچه در ابتدا با مقاومت زیادی مواجه شد، اما امروز به عنوان یکی از مهم ترین و جسورانه ترین تفاسیر مکانیک کوانتومی شناخته می شود. ایده اصلی تفسیر اورت، که امروزه بیشتر با نام نظریه جهان های چندگانه (MWI) شناخته می شود، بسیار ساده و در عین حال انقلابی است: تابع موج هرگز فرو نمی پاشد. در عوض، هر بار که یک رویداد کوانتومی اتفاق می افتد که چندین نتیجه ممکن دارد، جهان به تعداد آن نتایج «منشعب» می شود. هر یک از این شاخه ها، نمایانگر یکی از آن احتمالات است و به عنوان یک جهان موازی مستقل، به حیات خود ادامه می دهد.

تصور جهان های موازی در فیلم ها و داستان های علمی تخیلی اغلب به معنای وجود جهان هایی کاملاً مجزا با تاریخچه های متفاوت است که می توان بین آن ها سفر کرد یا با آن ها ارتباط برقرار کرد. اما MWI شان کارول کاملاً متفاوت است. در این تفسیر، جهان به طور مداوم و در هر لحظه، در پاسخ به هر رویداد کوانتومی، به شاخه های بی شمار تقسیم می شود. این شاخه ها از یکدیگر منشعب می شوند و دیگر با هم ارتباطی ندارند. هر یک از «ما» فقط یکی از این شاخه ها را تجربه می کند، بدون اینکه از وجود بی شمار نسخه های دیگر خود در جهان های موازی باخبر باشد. به عنوان مثال، در آزمایش گربه شرودینگر، در تفسیر MWI، گربه نه مرده و نه زنده، بلکه در یک جهان زنده و در جهان دیگر مرده است؛ و هر دو جهان به طور موازی به حیات خود ادامه می دهند.

کارول MWI را «بهترین دیدگاه ما از واقعیت» می داند و دلایل محکمی برای این ادعا دارد. نخست، MWI سادگی بی نظیری دارد؛ نیازی به افزودن قوانین جدید یا فرضیات عجیب و غریب به مکانیک کوانتومی ندارد. این نظریه صرفاً می گوید که معادلات شرودینگر (که تکامل تابع موج را توصیف می کنند) همیشه به درستی عمل می کنند و هیچ «فروپاشی» ویژه ای وجود ندارد. دوم، این نظریه جامعیت بالایی دارد و می تواند بسیاری از پدیده های عجیب کوانتومی را بدون تناقض توضیح دهد. سوم، این نظریه واقع گراست؛ به این معنا که تابع موج را به عنوان یک موجودیت فیزیکی واقعی در نظر می گیرد، نه صرفاً ابزاری برای محاسبه احتمالات.

یکی از سوالات رایج درباره MWI این است که اگر جهان ها مدام در حال انشعاب هستند، چرا ما فقط یک واقعیت را تجربه می کنیم؟ پاسخ کارول این است که «ما» نیز بخشی از این انشعاب هستیم. هنگامی که جهان منشعب می شود، نسخه ما نیز منشعب شده و هر نسخه از «ما» در یکی از جهان های جدید به زندگی خود ادامه می دهد، بدون اطلاع از وجود نسخه های دیگر خود. این فرآیند انشعاب به گونه ای است که تعامل بین شاخه ها به سرعت از بین می رود و هر شاخه به یک واقعیت کاملاً جداگانه تبدیل می شود. کارول معتقد است که با پذیرش این تصویر از واقعیت، بسیاری از پارادوکس ها و ابهامات مکانیک کوانتومی ناپدید می شوند و تصویری منسجم و زیبای از کیهان پدیدار می شود.

مفاهیم کلیدی و استدلال های کتاب: کاوش در اعماق

شان کارول در کتاب «چیزی عمیقاً پنهان» به تفصیل به مبانی مکانیک کوانتومی و چرایی انتخاب تفسیر جهان های چندگانه می پردازد. او کتاب خود را به سه بخش اصلی تقسیم می کند که هر بخش به تدریج خواننده را به درک عمیق تری از این مفاهیم پیچیده رهنمون می سازد.

الف) بخش اول: شبح وار – مبانی و معضلات کوانتومی

در ابتدای کتاب، کارول به معرفی زبان واقعیت کوانتومی می پردازد: معادله شرودینگر و تابع موج. او توضیح می دهد که چگونه تابع موج، که با این معادله تکامل می یابد، تمام اطلاعات ممکن درباره یک سیستم کوانتومی را در خود جای داده است. سپس به پدیده های عجیب و غریب کوانتومی می پردازد که در فیزیک کلاسیک قابل تصور نیستند. برهم نهی (Superposition) به این معناست که یک ذره می تواند در چندین حالت به طور همزمان وجود داشته باشد تا زمانی که اندازه گیری شود. درهم تنیدگی (Entanglement) پدیده ای است که در آن دو ذره، حتی اگر در فاصله های بسیار دور از هم قرار داشته باشند، به گونه ای به هم مرتبط هستند که وضعیت یکی فوراً بر وضعیت دیگری تأثیر می گذارد، پدیده ای که انیشتین آن را «عمل شبح وار در فاصله» نامید. کارول این پدیده ها را نه تنها عجیب، بلکه شواهد مستقیمی برای دیدگاه جهان های چندگانه می داند.

یکی از مشهورترین آزمایش های فکری در مکانیک کوانتومی، «گربه شرودینگر» است. در این آزمایش، گربه ای در جعبه ای قرار دارد که سرنوشت او (زنده یا مرده بودن) به یک رویداد کوانتومی نامشخص گره خورده است. از دیدگاه تفسیر کپنهاگ، گربه تا زمان باز کردن جعبه هم زنده و هم مرده است. اما کارول نشان می دهد که MWI چگونه این پارادوکس را حل می کند: هنگامی که رویداد کوانتومی رخ می دهد، جهان به دو شاخه تقسیم می شود؛ در یک شاخه گربه زنده است و در شاخه دیگر، گربه مرده است. هر دو واقعیت به طور موازی وجود دارند و هیچ فروپاشی اتفاق نمی افتد. این توضیح، سادگی و عدم نیاز به فرضیات اضافی MWI را برجسته می کند.

ب) بخش دوم: شکافته شدن – غواصی در جهان های چندگانه

در این بخش، کارول به جزئیات بیشتری درباره فرآیند «انشعاب» می پردازد. او توضیح می دهد که هر رویداد کوانتومی، صرف نظر از مقیاس آن، می تواند منجر به انشعاب جهان شود. این انشعاب نه یک اتفاق نادر، بلکه فرآیندی پیوسته و مداوم است که جهان را به تعداد بی شماری شاخه تقسیم می کند. یکی از چالش های MWI این است که چگونه از دل این سیستم چندگانه عظیم و در ظاهر بی نظم، «احتمالات» و «نظم» مشاهده شده در جهان ما ظهور می کنند. کارول استدلال می کند که پدیدار شدن احتمالات، یک نتیجه طبیعی از ساختار ریاضی MWI است، نه یک افزودنی خارجی.

او همچنین به انتقادات رایج به MWI پاسخ می دهد. یکی از مهم ترین این انتقادات، مفهوم «هستی شناختی چاق» (Ontological Extravagance) است؛ منتقدان می پرسند آیا منطقی است که با هر رویداد کوانتومی، بی نهایت جهان جدید ایجاد شود؟ کارول پاسخ می دهد که MWI از نظر ریاضیاتی ساده تر و اقتصادی تر از سایر تفاسیر است، زیرا نیازی به مکانیزم های اضافی برای فروپاشی تابع موج ندارد. او MWI را با دیگر تفاسیر جایگزین، مانند نظریه متغیرهای پنهان دیوید بوم (که فرض می کند اطلاعات بیشتری از آنچه تابع موج نشان می دهد وجود دارد) یا QBism (که تابع موج را صرفاً یک ابزار ذهنی برای محاسبه احتمالات می داند) مقایسه می کند و نشان می دهد که چرا MWI دیدگاهی کامل تر و واقع گراتر ارائه می دهد.

ج) بخش سوم: فضا-زمان – ارتباط کوانتوم با ساختار جهان

در بخش پایانی کتاب، کارول به یکی از هیجان انگیزترین جنبه های نظریات نوین فیزیک می پردازد: چگونگی ارتباط مکانیک کوانتومی با ماهیت و پیدایش فضا-زمان. یکی از بزرگ ترین چالش ها در فیزیک نظری امروز، متحد کردن دو ستون اصلی آن است: نسبیت عام انیشتین (که گرانش و ساختار بزرگ مقیاس کیهان را توصیف می کند) و مکانیک کوانتومی (که بر دنیای ذرات و نیروهای کوچک مقیاس حاکم است). این دو نظریه در شرایط افراطی مانند سیاه چاله ها یا لحظات آغازین بیگ بنگ، با هم تناقض پیدا می کنند و نیاز به یک نظریه جامع تر به نام «گرانش کوانتومی» احساس می شود.

کارول استدلال می کند که درهم تنیدگی کوانتومی، می تواند نقش کلیدی در مفهوم «فضا-زمان نوظهور» (Emergent Spacetime) ایفا کند. بر اساس این ایده، خود فضا-زمان ممکن است یک پدیده بنیادین نباشد، بلکه از تعاملات عمیق تر و درهم تنیدگی های کوانتومی بین اجزای بنیادی واقعیت پدیدار شود. این دیدگاه نه تنها چالش های گرانش کوانتومی را از زاویه ای جدید مورد بررسی قرار می دهد، بلکه نشان می دهد که ریشه بسیاری از مشکلات ما در درک وحدت جهان، شاید در درک ناقص ما از خود مکانیک کوانتومی نهفته باشد. کارول پیشنهاد می کند که با پذیرش کامل واقعیت تابع موج و MWI، می توانیم به دیدگاه های جدیدی درباره ماهیت فضا و زمان دست یابیم که تاکنون از دسترس ما دور بوده اند.

جوایز و ستایش ها: بازخوردهای جهانی از کتاب

«چیزی عمیقاً پنهان» به سرعت پس از انتشار، جایگاه خود را در میان آثار برجسته علمی تثبیت کرد و مورد تحسین گسترده ای در محافل علمی و عمومی قرار گرفت. این کتاب نه تنها در فهرست پرفروش های نیویورک تایمز قرار گرفت، بلکه نامزدی جایزه ی بهترین کتاب علمی گودریدز در سال ۲۰۱۹ را نیز به خود اختصاص داد. این افتخارات نشان دهنده ی توانایی کارول در توضیح مفاهیم پیچیده به شیوه ای جذاب و قابل فهم برای طیف وسیعی از خوانندگان است.

بسیاری از فیزیکدانان و منتقدان برجسته نیز به تمجید از این اثر پرداخته اند:

«کتابی معتبر و زیبا برای درک نظریه ی کوانتومی و فضا-زمان. شان کارول دانشمندی باسواد و نویسنده ای عالی است. او درک بسیار عمیقی از موضوع کتاب چیزی عمیقاً پنهان دارد و حتی وقتی که سؤالات را حل نشده باقی می گذارد، خواننده احساس نمی کند که کتاب ناقص مانده است.»

مجله بی بی سی ساینس فوکِس نیز نوشت: «رفتن به سراغ سؤالات، اسطوره ها و معماهای بزرگ کار هر کسی نیست؛ اما کارول به خوبی این کار را انجام داده است.» این بازخوردها نشان می دهد که کتاب کارول نه تنها از دقت علمی بالایی برخوردار است، بلکه از نظر ادبی نیز اثری قوی و تأثیرگذار محسوب می شود که می تواند خواننده را به سفری فکری عمیق در جهان های کوانتومی ببرد و اشتیاق آن ها را برای کشف ناشناخته ها برانگیزد.

نقد و تحلیل: فراتر از خلاصه

کتاب «چیزی عمیقاً پنهان» شان کارول، هرچند به دلیل سادگی، انسجام داخلی و توانایی توضیح پدیده های پیچیده در چارچوب MWI مورد ستایش قرار گرفته است، اما از نقد و بررسی های فلسفی نیز بی بهره نیست. یکی از مهم ترین نقاط قوت استدلال های کارول، تأکید او بر سادگی نظریه جهان های چندگانه است. او به خوبی نشان می دهد که MWI، برخلاف سایر تفاسیر، نیازی به افزودن مکانیسم های اضافی یا قوانین خاص برای «فروپاشی» تابع موج ندارد و صرفاً از قوانین شناخته شده مکانیک کوانتومی پیروی می کند. این سادگی و اجتناب از مفاهیم مبهم، برای بسیاری از فیزیکدانان و فیلسوفان فیزیک جذاب است.

با این حال، برخی منتقدان، به ویژه از حوزه فلسفه علم، چالش هایی را در برابر دیدگاه کارول مطرح می کنند. یکی از این چالش ها، پرسش از ماهیت «واقعیت» است. کارول، مانند بسیاری از فیزیکدانان، تمایل دارد فرض کند که واقعیت همان چیزی است که یک نظریه علمی توصیف می کند. اما آیا این دیدگاه، دامنه واقعیت را محدود نمی کند؟ آیا تجربه های ذهنی، آگاهی و ابعاد معنایی زندگی انسان، که در قالب معادلات فیزیکی قابل تقلیل نیستند، بخشی از واقعیت نیستند؟ برخی فیلسوفان استدلال می کنند که تقلیل واقعیت به آنچه علم می تواند اندازه گیری کند، ممکن است تصویر ناقصی از وجود ارائه دهد و ما را از ابزارهای مفهومی ای که در طول هزاران سال برای درک پیچیدگی های جهان توسعه یافته اند، محروم کند.

همچنین، هرچند کارول به انتقادات رایج به MWI پاسخ می دهد، اما مفهوم «هستی شناختی چاق» همچنان برای برخی بحث برانگیز است. ایده وجود بی نهایت جهان موازی، هرچند از نظر ریاضیاتی ممکن است ساده باشد، اما از نظر شهودی و فلسفی برای بسیاری سنگین و غیرقابل پذیرش است. سوال اینجاست که آیا سادگی ریاضیاتی لزوماً به معنای سادگی واقع بینانه است؟

با وجود این نقدها، تأثیر کتاب «چیزی عمیقاً پنهان» بر تفکر معاصر در مورد فیزیک و فلسفه غیرقابل انکار است. کارول نه تنها مباحث مربوط به مکانیک کوانتومی را به گستره وسیع تری از مخاطبان کشانده، بلکه بحث های عمیق تری را درباره ماهیت واقعیت، آگاهی و ارتباط علم و فلسفه برانگیخته است. او با شجاعت تمام، به بررسی یکی از دشوارترین پرسش های فیزیک مدرن پرداخته و راه حلی را پیشنهاد کرده که می تواند بسیاری از پارادوکس ها را حل کند. اینکه آیا کارول توانسته بحران مکانیک کوانتومی را به طور کامل حل کند، سوالی است که شاید هنوز پاسخ قطعی ندارد و نیازمند پژوهش های بیشتر در آینده است. اما بدون شک، او با این کتاب، گام مهمی در مسیر درک عمیق تر جهان ما برداشته است.

درباره نویسنده: شان کارول

شان کارول (Sean Carroll)، فیزیکدان نظری و کیهان شناس برجسته آمریکایی، متولد سال ۱۹۶۶ است. او به دلیل توانایی بی نظیرش در انتقال مفاهیم پیچیده علمی به زبان ساده و جذاب، نه تنها در جامعه آکادمیک، بلکه در میان عموم مردم نیز شناخته شده است. کارول تخصص گسترده ای در حوزه های مختلف فیزیک، از جمله مکانیک کوانتومی، کیهان شناسی و گرانش، دارد و به طور فعال در زمینه فلسفه علم نیز فعالیت می کند.

او مدرک دکترای نجوم خود را از دانشگاه هاروارد دریافت کرد و پس از آن، دوره پسا دکترای خود را در موسسه فناوری ماساچوست (MIT) گذراند. شان کارول سال ها به عنوان استاد فیزیک در موسسه تکنولوژی کالیفرنیا (Caltech) مشغول به کار بود و در حال حاضر، به عنوان استاد فلسفه طبیعی در دانشگاه جان هاپکینز فعالیت می کند. فعالیت های پژوهشی او شامل بررسی انرژی تاریک، ماده تاریک، و تفسیرهای مختلف مکانیک کوانتومی است.

مقالات و دیدگاه های علمی کارول به طور منظم در نشریات معتبر علمی و عمومی مانند نیچر، نیویورک تایمز و نیو ساینتیست منتشر می شوند و او یکی از صداهای پیشرو در مباحث مربوط به علم و جهان بینی علمی است. شان کارول علاوه بر «چیزی عمیقاً پنهان»، آثار برجسته دیگری نیز در زمینه علم و فلسفه نگاشته است. از جمله مهم ترین آن ها می توان به کتاب «تصویر بزرگ: ریشه های زندگی، معنا و کیهان» (The Big Picture: On the Origins of Life, Meaning, and the Universe Itself) اشاره کرد که به فارسی نیز ترجمه شده و به بررسی چگونگی درک ما از واقعیت از منظر علم می پردازد.

جوایز متعددی نیز به پاس خدمات و تلاش های علمی کارول به او اعطا شده است، از جمله جایزه اندرو گمانت از انجمن فیزیک آمریکا، که نشان دهنده مشارکت های ارزشمند او در پیشرفت فیزیک نظری است. شان کارول با آثار و دیدگاه های خود، نه تنها به گسترش دانش فیزیک کمک می کند، بلکه به عموم مردم نیز این فرصت را می دهد که به درکی عمیق تر از جهان و جایگاه انسان در آن دست یابند.

نتیجه گیری: بازاندیشی در واقعیت

در پایان این سفر فکری به جهان بینی شان کارول در «چیزی عمیقاً پنهان: جهان های کوانتومی و پیدایش فضا – زمان»، می توان دریافت که این کتاب صرفاً یک اثر علمی نیست، بلکه یک فراخوان برای بازاندیشی در بنیادین ترین مفاهیم واقعیت است. کارول با قلم شیوا و استدلال های محکم خود، بحران دیرینه ی مکانیک کوانتومی را به چالش می کشد و تفسیری را مطرح می کند که اگرچه به ظاهر عجیب است، اما از سادگی و انسجام ریاضیاتی بی نظیری برخوردار است.

پیام اصلی خلاصه کتاب چیزی عمیقا پنهان این است که شاید ما نیازی به پیچیده تر کردن مکانیک کوانتومی نداریم؛ بلکه باید شهودات کلاسیک خود را کنار بگذاریم و تابع موج را به عنوان واقعیت بنیادین جهان بپذیریم. این پذیرش، منجر به درک نظریه جهان های چندگانه می شود که در آن، هر رویداد کوانتومی، جهان را به شاخه های موازی بی شماری تقسیم می کند، شاخه هایی که هر یک نمایانگر یک واقعیت ممکن هستند.

این دیدگاه نه تنها معمای اندازه گیری را حل می کند، بلکه افق های جدیدی را برای درک ماهیت فضا-زمان و ارتباط آن با درهم تنیدگی کوانتومی می گشاید. «چیزی عمیقاً پنهان» خواننده را به چالش می کشد تا نه تنها به درک علمی عمیق تری دست یابد، بلکه پرسش هایی فلسفی درباره هویت، آگاهی و جایگاهمان در کیهان بی کران مطرح کند. برای کسانی که به دنبال کشف رازهای پنهان واقعیت هستند و می خواهند نگاهی فراتر از آنچه در ظاهر می بینند داشته باشند، مطالعه کامل این کتاب بی نظیر و تأمل در مفاهیم آن، تجربه ای روشنگر و دگرگون کننده خواهد بود.