آمریکا دیگر رییس جهان نیست

جنگ غزه نه تنها منجر به تلفات جانی وحشتناک برای فلسطینی ها شد، بلکه بار دیگر نشان داد ایالات متحده دیگر بر شرایط جهانی تسلط ندارد.

به گزارش ایندکس ایران، به نقل از وطن امروز، مدتی است که تحولات بین المللی بر خلاف تصورات آمریکا و غرب پیش می رود. رویکردی که جهان شاهد آن است و از توان مدیریتی آمریکا خارج شده است، از منطقه غرب آسیا نشات می گیرد. جهان فراموش نکرده است که آمریکا و متحدان آن چندین بار در سوریه بدنبال تغییر دولت بشار اسد بودند و بارها نیز بالاترین مقام آمریکایی اعلام کرد که بشار اسد نباید رییس جمهور سوریه باشد ولی از سال 2011 تا به امروز نه تنها چنین اتفاقی نیفتاد بلکه دولت بشار اسد همچنان در راس قدرت قرار د ارد و کاخ سفید بزرگترین بازنده تحولات سوریه و به تبع آن خاورمیانه می باشد. بنابراین ایالات متحده باید برای جهانی آماده شود که در آن قدرت، جای آرمان های لیبرال را خواهد گرفت و غرب برای حفظ ثبات بین المللی باید قوانین جدید را در هماهنگی با دولت هایی مانند چین و قدرت های میانی که به نظم جهانی آن کمک کرده اند، تدوین کند.  

در همین زمینه «نشنال اینترست»  می نویسد: جنگ غزه نه تنها منجر به تلفات جانی وحشتناک برای فلسطینی ها شد، بلکه بار دیگر نشان داد ایالات متحده دیگر بر شرایط جهانی تسلط ندارد.

درگیری ها در اوکراین، غزه، میانمار، سودان و احتمالا در تایوان در حال افزایش است. پوپولیسم جناح راست [افراطی] در کشورهای ثروتمند و فقیر در حال گسترش است و این جوامع را به اردوگاه های مردم در مقابل نخبگان تقسیم می کند.

پس از گذشت 3 دهه از پایان جنگ سرد، دیگر جامعه ای متشکل از کشورهایی که توسط یک سیستم روابط بین الملل مبتنی بر قوانینی با الگوبرداری از ارزش های لیبرال – دمکراتیک آمریکا به هم مرتبط شده باشند، مانند یک رویا به نظر می رسد.

این گزارش می افزاید: همگرایی بحران های منطقه ای و پوپولیسم راست افراطی چالش بزرگی را برای ایالات متحده و مدیریت جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا ایجاد کرده است.

بر اساس این گزارش، دولت بایدن جهان را در مجموعه ای مجزا از مشکلات منطقه ای قرار می دهد و می خواهد با توصیه های آمرانه آنها را مدیریت کند. آنچه مقام های آمریکایی نمی دانند، این است که آشفتگی هایی که ما تجربه می کنیم، بخشی از یک تحول همه جانبه از سوی کشورهای نوظهور و در حال توسعه است که به دنبال توزیع مجدد قدرت جهانی هستند.

این مقاله تاکید می کند: برای برخی محققان و تحلیلگران سیاسی، چندقطبی شدن جهان، ساده سازی بیش از حد واقعیت است. ژوزف نای، دانشمند علوم سیاسی و رییس سابق مدرسه دولتی کندی هاروارد، یکی از این افراد است که با توجه به رقابت بر سر اولویت بین ایالات متحده و چین، استدلال می کند جهان دوقطبی است.

این دانشمند علوم سیاسی با بیان اینکه جهان از نظر نظامی تک قطبی است، خاطرنشان می کند: با وجود آنکه چین در حال توسعه زرادخانه هسته ای خود است اما ردپای نظامی آمریکا بی نظیر است.

نشنال اینترست با طرح ایرادات جدی به این نظریه تاکید دارد: چشم انداز یک جنگ بزرگ تر در اروپا یا درگیری با چین به طور قابل درکی باعث برخی ملاحظات در واشنگتن شده است. رقابت از سوی دشمنان آمریکا همچنان نگران کننده است. با وجود کند شدن رشد اقتصادی چین، این کشور به طور پیوسته سلطه آمریکا را تهدید می کند.

بر اساس این گزارش، این کشور به سرعت در حال مدرن سازی ارتش خود است. چین با بهره مندی از میانگین رشد بیش از 9 درصدی تولید ناخالص داخلی از اواخر دهه 1990، اکنون بزرگ ترین نیروی دریایی جهان را در اختیار دارد. به رغم کاهش رشد اقتصادی چین، پیش بینی می شود نیروی دریایی ارتش آزادیبخش خلق (PLAN)  تا سال 2033 دارای 356 کشتی آماده جنگ باشد، در حالی که ایالات متحده انتظار دارد تا پایان این دهه ناوگان خود را به 290 فروند برساند. از سوی دیگر چین به نظامی کردن جزایر مرجانی و جزایر دریای چین جنوبی ادامه می دهد و در حال گسترش حضور نظامی خود در خاورمیانه، آفریقا و اقیانوس آرام جنوبی است.

این گزارش می افزاید: از سوی دیگر، مسکو همچنان بر به روزرسانی نیروی هسته ای خود ادامه می دهد. صندوق بین المللی پول (IMF) به لطف ادامه صادرات انرژی، رشد اقتصادی 2.6 درصدی را برای این کشور در سال 2024 پیش بینی  کرده است. علاوه بر این، روسیه در سال جاری یک سوم بودجه خود را به دفاع اختصاص خواهد داد.

این مقاله در بخش دیگری توان اقتصادی آمریکا را مورد بررسی قرار داده و می نویسد: سهم ایالات متحده از تولید ناخالص داخلی جهان از 50 درصدی که پس از جنگ دوم جهانی از آن برخوردار بود، به نصف کاهش یافته است. ایالات متحده در حال حاضر کمی بیش از 25 درصد تولید ناخالص داخلی جهان بر اساس نرخ ارز بازار را تشکیل می دهد؛ رقمی که از سال 1990 نسبتا ثابت مانده است.

سهم چین و اتحادیه اروپایی (EU) هر کدام حدود 18 درصد و سهم منطقه آسیا و اقیانوسیه حدود 37 درصد است. با این حال، در نرخ برابری قدرت خرید، آمریکا بخوبی عمل نمی کند. در مقابل سهم 45 درصدی آسیا و اقیانوسیه – که 19 درصد آن توسط چین تامین می شود – ایالات متحده مانند اتحادیه اروپایی حدود 15 درصد کل این سهم را تشکیل می دهد.
این گزارش ادامه می دهد: چین تنها قدرت اقتصادی در حال رشد در گذار جهانی نیست. هند نزدیک 7.5 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص داده است. این کشور در حال حاضر پنجمین اقتصاد بزرگ جهان با معیار قیمت بازار و سومین اقتصاد بزرگ جهان در برابری قدرت خرید است.

با نیروی کار جوان تر و تحصیلکرده تر و رشد اقتصادی سالانه پیش بینی شده 6 درصدی توسط صندوق بین المللی پول طی 5 سال آینده، انتظار می رود هند تا سال 2027 به سومین اقتصاد بزرگ تبدیل شود و از آلمان و ژاپن پیشی بگیرد.

این گزارش با هشدار درباره صداهای نوظهور جهانی نوشت: انتقاد مستمر از غرب به دلیل تسلط شبه استعماری آن بر نظم اقتصادی و سیاسی بین المللی، منعکس کننده سر و صدای جنوب جهانی برای حضور در تصمیم گیری های بین المللی است.

کشورهای در حال توسعه که از شکاف مداوم در تولید ناخالص داخلی سرانه بین شمال و جنوب خشمگین هستند، مدت هاست به دنبال محدود کردن حق وتوی واقعی ایالات متحده و اروپا به عنوان روسای بانک جهانی و صندوق بین المللی پول هستند.

به نظر می رسد بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیایی که توسط چین در سال 2016 ایجاد شده و اکنون تعداد آن به 109 کشور می رسد و بانک توسعه بریکس هر دو برای به چالش کشیدن سلطه غرب ظاهر شده اند.

این مقاله ادامه داد: 35 کشور با پرهیز از محکوم کردن حمله روسیه به اوکراین در رای گیری سازمان ملل متحد در اکتبر 2022، نارضایتی خود را نسبت به جهان ثروتمند ثبت کردند. بسیاری از آنها ایالات متحده را به دلیل تحریک این درگیری مورد انتقاد قرار دادند و ریاکارانه بودن قوانین بین المللی را که دستور به تحریم روسیه داده و در عین حال از اشغالگری (رژیم) اسراییل در مقابل فلسطینیان حمایت می کند، به سخره گرفتند. این مقاله در پایان می نویسد: هرچه مردم در همه جای جهان به طور ملموس تری بتوانند آینده ای با مسوولیت مشترک برای حفظ نظم در دنیایی وابسته به هم را تصور کنند، احتمال بیشتری وجود دارد که عصر چندقطبی نوپا، دورانی پایدارتر باشد.”

پایان خبر ایندکس ایران